تکثیر گلدفیش (Gold Fish Breeding)
تکثیر گلدفیش به سادگی ای که به نظر می رسد نیست. آماده سازی محیط مناسب جهت تکثیر، یافتن جفت مولد مناسب، تشویق مولدین به تولید مثل با آماده سازی آن ها قبل از تخمریزی و هتچ کردن تخم ها (بیرون آمدن لارو ها از تخم) مراحل ضروری ای هستند که قدم به قدم باید اجرا گردند. تمام این گفته ها نشان می دهد که تکثیر این ماهی ممکن است سود ده جهت سرمایه گذاری نباشد. اما تکثیر این ماهی جهت سرگرمی و لذت بردن بسیار با ارزش است. در زیر تمامی این مراحل با جزئیات بیان شده است.
آماده سازی محیط و شرایط مناسب:
ماهی ها را در فصل زمستان خریداری کنید. زمان تخمریزی این ماهی در فصل بهار است. پس خرید این ماهی در زمستان، به ماهی این فرصت را می دهد تا به شرایط جدید عادت کرده و استرس به حداقل ممکن برسد. دمای آکواریوم را بر روی 26.5 درجه سانتی گراد تنظیم نمایید. موارد زیر را به آب آکواریوم محل نگهداری گلدفیش ها اضافه کنید. 80 قطره فرمالدیید، 6 قطره سولفات مس و مقداری بسیار جزئی ترامایسین. استفاده از این مواد موجب بهبود شرایط آب محل نگهداری و افزایش شادابی و سلامت ماهی ها می گردد.
حداقل حجم آکواریوم تکثیر باید در حدود 70 لیتر باشد. با افزودن تعدادی گیاه طبیعی یا مصنوعی می توان فضایی مشابه فضای طبیعی زندگی این ماهی را فراهم کرد. زمانی که ماهی ماده تخمریزی می کند، معمولا تخم ها را به سطحی جامد می چسباند و وجود گیاه موجب تخمریزی طبیعی ماهی و همچنین بهبود کیفیت آب می گردد. در تکثیر مصنوعی از الیاف پلاستیکی رشته ای استفاده می شود که ماهی ماده تخم ها را مابین آن ها قرار می دهد. در صورت استفاده از گیاه، نیازی به این رشته ها نیست.
حال زمان آن رسیده که شرایط تغذیه ماهی را بهبود ببخشید. بدون تغییر ناگهانی در رژیم غذایی، به تدریج غذاهای پولکی را از رژیم ماهی حذف کنید و میگوی خشک و کرم خونی منجمد (با حصول اطمینان از سلامت غذا) را جایگزین آن نمایید. این تغییر غذایی ماهی را به حال و هوای بهاری سوق می دهد و گلدفیش جهت تخمریزی تحریک می گردد. در این زمان دمای اکواریوم را به 24 درجه سانتی گراد کاهش دهید. دفعات غذادهی در روز سه مرتبه و در هر مرتبه به مقدار کم باشد. دادن غذای بیش از حد موجب تجمع غذا در ته آکواریوم، فساد آن و نهایتا کاهش کیفیت آب آکواریوم می گردد. همچنین توجه داشته باشید که غذای مورد استفاده متناسب با اندازه دهان ماهی و کوچکتر از آن باشد.
جهت ایجاد حال و هوای بهاری در ماهی لازم است که دمای آکواریوم را تا 10 الی 12 درجه سانتی گراد کاهش دهید. سپس در حدود یک هفته قبل از انجام جفتگیری، دما را به تدریج و به صورت روزانه 2 درجه سانتی گراد بالا ببرید تا زمانی که آکواریوم به دمای بین 20 تا 23 درجه سانتی گراد برسد.
تعویض روزانه بخشی از آب جهت تندرستی و شادابی ماهی بسیار ضروری است. جهت این امر روزانه 20 درصد از آب را با آب جدید جایگزین کنید. دقت داشته باشید که میزان اب تعویض شده از این مقدار تجاوز نکند. همچنین وجود یک فیلتر جهت از بین بردن اضافات شیمیایی آب نظیر کلر و کلرامیت درون اکواریوم نگهداری گلدفیش ها ضروری است.
تعیین جنسیت و جداسازی جفت مولد:
قسمت بین مقعد و باله پشتی ماهی ماده حالت برآمده و گرد دارد. قسمت زیرین شکم ماهی ماده بسیار نرم است. باله ی بالایی ماهی ماده گرد تر و کوتاه تر است. در زمان جفتگیری، غده های سفید رنگی بر روی سر، باله ها و آبشش های ماهی نر مشاهده می شود که ماهی ماده فاقد این ویژگی است. به طور کلی در سن مشابه، ماهی ماده جثه ی کوچکتری نسبت به جنس نر دارد. همچنین بدن ماهی ماده حالت گرد تر و بدن ماهی ماده حالت کشیده تری دارد.
دو تصویر زیر جنس نر را در سمت راست و جنس ماده را در سمت چپ نشان می دهد.
همچنین با توجه به رفتار ماهی های نر می توان جنسیت ماهی ها را تشخیص داد. در صورتی که ماهی گلدفیش ماده شناخته شده ای داشته باشید، با قرار دادن آن در آکواریوم گلدفیش ها، مشاهده خواهید کرد که ماهی های نر به طور وحشیانه ای ماهی ماده جدید را دنبال می کنند. اما ماهی های ماده قدیمی هیچ کونه عکس العملی از خود نشان نمی دهند.
قبل از قرار دادن مولدین در کنار هم در تانک تکثیر، آن ها را در یک تانک به مدت دو هفته توسط شیشه از هم جدا کنید (مانند تصویر زیر). این عمل، عطش ماهی ها را جهت جفتگیری بسیار افزایش می دهد.
تخمریزی گلدفیش ها:
انتخاب مولدین مناسب در این مرحله بسیار حائز اهمیت است. نر جوان و پر جنب و جوش و دارای غده های سفید رنگ و ماده دارای شکم متورم گزینه های مناسبی هستند. تعداد سه عدد نر مناسب و دو عدد ماده مناسب را درون تانک تکثیر قرار دهید. در این زمان رفتار ماهی ها رو مشاهده نمایید. نر مناسب دارای رنگ روشن تری در قسمت اطراف معده است و جنب و جوش بیشتری دارد و همچنین ماده ها را دنبال می کند. جنس ماده بر روی برگ ها تخمریزی کرده و ماهی نر تخم ها را بارور می کند.
در تکثیر طبیعی موارد گفته شده اتفاق می افتد. اما در حالت مصنوعی شرایط فرق می کند. در صورتی که تکثیر طبیعی موفقیت آمیز نباشد، این روش پیشنهاد می گردد. یک عدد از جنس نر و یک عدد از جنس ماده را در یک آکواریوم کم عمق قرار دهید. ماهی نر را به آرامی در دست گرفته و قسمت زیر شکم آن را به آرامی فشار دهید. در این هنگام اسپرم ماهی نر درون آب خارج می شود. همین عمل را بر روی ماهی ماده انجام دهید تا تخم ها خارج شده و درون اب با اسپرم برخورد داشته باشند. دقت داشته باشید که با کوچکترین فشار، اسپرم و تخم ماهی ها خارج می شود و نیاز به فشار زیادی نیست. لازم به ذکر است که در زمان در دست گرفتن ماهی، می توانید این کار را در خارج از آب و بر روی سطح اب انجام دهید. گلدفیش ها تا 30 ثانیه می توانند در این حالت خارج از آب بمانند.
در تصویر زیر حالت در دست گرفتن ماهی نمایش داده شده است.
پس از انجام تخمریزی، مولدین را از آکواریوم تکثیر خارج کنید. چرا که گلدفیش ها تخم های خود را می خورند. لارو ها پس از گذشت 4 تا 7 روز وابسته به دمای آکواریوم، از تخم خارج می شوند. در این زمان می توان نوزادان را با غذای پودر شده مولدین تغذیه نمود.
تصویر زیر بیانگر الزام خارج کردن مولدین پس از تخمریزی از تانک تکثیر است. در این تصویر الیاف پلاستیکی مصنوعی جهت محل تخمریزی قابل مشاهده است.
این مطلب توسط سایت ماهی زینتی، از سایت های انگلیسی زبان گرداوری و ترجمه شده است.
نویسنده و مترجم: سعید عالی پور
