بیماری انگل روده ای (Intestinal Parasites)
انگل های روده ای از عوامل ایجاد بیماری های گسترده ای در ماهیان آکواریومی هستند که در اثر تغذیه و شرایط نامطلوب آب در ماهی ها ایجاد شده و در آکواریوم افزایش پیدا می کند.
از علائم انگال های روده ای می توان به موارد زیر اشاره نمود:
1.مدفوع سفید(دراز یا کشدار)
2.غذا نخوردن ماهی
3.لاغر شدن ماهی
4.گوشه گیر و ترسو شدن ماهی
5.تیره شدن رنگ ماهی(در خصوص دیسکس و برخی از سیچلاید ها)
6.بیرون زدن روده ماهی(در موارد حاد و معمولا در سیچلاید های هیبرید مثل فلاور هورن)
7.وجود حباب های ریز هوا داخل مدفوع ماهی به صورتی که مدفوع ماهی رو روی سطح آب شناور شود.
انگل های روده ای دارای انواع مختلفی هستند که در ادامه به بررسی متداول ترین آن ها پرداخته شده است.
1.انگل تک یاخته ای هگزامیتا(Hexamita):
شایع ترین بیماری انگلی بین ماهیان آکواریومی هگزامیتا است. جهت مقابله با این بیماری استفاده از هر یک از داروهای فلاجلول (Sera Flagellol) محصول کمپانی Sera آلمان، اسپیروهگزوول (JBL Spirohexol) محصول کمپانی JBL آلمان، تترا هگزا اکس (Hexa EX) محصول کمپانی Tetra آلمان به صورت جداگانه است. داروهای گفته شده قابل تهیه از فروشگاه های عرضه ماهی و آکواریوم می باشد. اما در صورت عدم دسترسی به موارد گفته شده، معمول ترین راه برای درمان انگل هگزامیتا، داروی مترونیدازول (Metronidazole) است. این قرص در ورق های 250 میلی گرمی در داروخانه های انسانی موجود است. 250 میلی گرم به ازای هر 10 گالن معادل 37.8 لیتر آب از داروی مترونیدازول مورد استفاده قرار گیرد. دارو باید 3 بار به صورت یک روز در میان تکرار شود. همچنین قبل از اضافه کردن هر دوز 25 ٪ از آب آکواریوم سیفون شود. همچنین برای کامل شدن درمان بهتر است 24 ساعت قبل از شروع مترونیدازول از سولفات منیزیم استفاده شود.(2 قاشق چایخوری به ازای هر 37.8 لیتر آب)
2.انگل های کرمی ترماتود و سستود(Trematode & Cestode Intestinal Worms):
در صورتی که درمان هگزامیتا کارساز نبود قوی ترین احتمال وجود کرم های روده ای از نوع تریماتود و سستود است. سریع ترین و بهترین گزینه برای درمان انگل روده ای از نوع ترماتود و سستود استفاده از قرص پرازیکوانتل (Praziquantel) یا لورنسیت (Lorencit) است.این قرص در ورق های 50 میلی گرمی در داروخانه های دامی موجود است. میزان استفاده 2 میلی گرم به ازای هر لیتر آب به مدت 2 الی 7 روز می باشد. در صورت استفاده از نوع ایرانی (محصول شرکت داملران) بعد از 2 روز و نوع هلندی (محصول شرکت آلفاسان) بعد از 7 روز آب به طور 100% سیفون شود. پرازیکوانتل قادر به از بین بردن تخم انگل نیست.به منظور از بین بردن تخم انگل ها دوز دارو بعد از 7 روز تجدید شود. برای کامل شدن درمان بهتر است 24 ساعت قبل از شروع پرازیکوانتل از سولفات منیزیم (Epsom Salt) استفاده شود(2 قاشق چایخوری به ازای هر 37.8 لیتر آب).
همچنین جهت درمان این نوع انگل استفاده از داروهای آکواریومی تریمازول (Sera Tremazol) محصول کمپانی Sera آلمان و گیرودول (JBL Gyrodol) کمپانی JBL آلمان نیز موثر هستند.
3.انگل کرمی نماتود (Nematode Intestinal Worm) :
در صورتی که درمان دارویی برای ترماتود و سستود کارساز نبود آخرین احتمال وجود کرم های روده ای از نوع نماتود است (پرازیکوانتل نماتود ها رو پوشش نمی دهد).
سریع ترین و بهترین گزینه برای درمان انگل روده ای از نوع نماتود استفاده از نماتول (Sera Nematol) محصول کمپانی Sera آلمان است(مشخصات و دوز مصرفی دارو روی بروشور داخل جعبه موجود است). روش دیگر استفاده از لوامیزول (Levamisole) با نام تجاری لورامیزول (Loramisole) می باشد. این دارو به صورت پودر در بسته های 5 گرمی در داروخانه های دامی موجود است. 2 میلی گرم به ازای هر لیتر آب به مدت 24 ساعت دوز مصرف این دارو است. لوامیزول قادر به از بین بردن تخم انگل نیست.به منظور از بین بردن تخم انگل ها دوز دارو بعد از 7 روز تجدید شود.برای کامل شدن درمان بهتر است 24 ساعت قبل از شروع لوامیزول از سولفات منیزیم استفاده شود (2 قاشق چایخوری به ازای هر 37.8 لیتر آب).
راه درمان سوم این انگل استفاده از قرص مبندازول (Mebendazole) می باشد .این قرص در ورق های 100 میلی گرمی در داروخانه های انسانی موجود است. دوز مصرف 2 میلی گرم به ازای هر لیتر آب به مدت 24 ساعت است. مبندازول قادر به از بین بردن تخم انگل نیست. به منظور از بین بردن تخم انگل ها دوز دارو بعد از 7 روز تجدید شود.برای کامل شدن درمان بهتر است 24 ساعت قبل از شروع مبندازول از سولفات منیزیم استفاده شود(2 قاشق چایخوری به ازای هر 37.8 لیتر آب).