تکثیر ماهی اسکار (Oscar Fish Breeding)
ماهی اسکار در سن چهارده ماهگی به بلوغ می رسد و توانایی جفتگیری خواهد داشت. تشخیص جنسیت در این سن ساده است. مهمترین تفاوت بین جنس نر و ماده شکل لوله جفتگیری سفید رنگ در زیر شکم است. این لوله در جنس نر دارای نوک تیز است و در آکواریومی که نر و ماده در کنار هم وجود داشته باشند، به طور معمول قابل مشاهده است. اما در جنس ماده این لوله تنها چند روز قبل از تخمریزی پدیدار می شود و دارای نوک گرد است. از دیگر تفاوت های بین جنس نر و ماده در ماهی اسکار می توان به شکل سر و فرم باله ها اشاره نمود. بر روی پیشانی جنس نر شکستگی مشاهده می شود در حالی که جنس ماده دارای پیشانی گرد است. همچنین باله های پشتی و بالایی جنس نر نوک تیز است. در حالی که فرم این باله ها در جنس ماده گرد تر می باشد. همچنین در سن مشابه، جنس نر جثه بزرگتری نسبت به جنس ماده دارد.
ایجاد شرایط مناسب داخل آکواریوم و همچنین تغذیه مناسب مولدین قبل از جفتگیری از مهمترین عوامل در یک تکثیر موفق است. برای معرفی جفت نر و ماده به آکواریومی با حداقل حجم 120 لیتر، دارای بستری با شن ریز و همچنین یک تکه تخته سنگ صاف و مسطح ( محلی که تخمریزی بر روی آن انجام می شود ) نیاز خواهید داشت. استفاده از بخاری برای بالا بردن و تثبیت دما الزامی است. افزایش دما در زمان معرفی جفت مولد به یکدیگر تا 28 الی 29 درجه موجب موفقیت بیشتری در جفتگیری خواهد شد. استفاده از یک فیلتر اینترنال ابری که علاوه بر جمع آوری ضایعات، جریان تندی هم ایجاد نکند، توصیه می گردد. سیفون منظم هفتگی 25 الی 50 درصد جهت بالا بردن کیفیت آب و تثبیت پارامتر های آب الزامی است. استفاده از غذاهای با کیفیت مخصوص ماهیان سیچلاید، انواع غذاهای منجمد مانند ماهی کیلکا و میگو جهت تقویت این ماهی قبل از تخمریزی توصیه می شود.
پس از آماده سازی تانک تکثیر و تغذیه مناسب مولدین، زمان معرفی خواهد رسید. بهتر است که جنس نر از قبل داخل آکواریوم تکثیر بوده باشد و جنس ماده با جداسازی آکواریوم توسط شیشه، به جنس نر معرفی گردد. پس از دو روز از قرار دادن ماهی ماده داخل تانک تکثیر و با مشاهده خارج شدن لوله تخمریزی، می توانید شیشه میان نر و ماده را خارج کنید تا ماهی ها با یکدیگر تماس پیدا کنند. در این زمان در صورتی که مولدین با یکدیگر جفت شوند، به همراه یکدیگر شروع به حفر سوراخ هایی داخل بستر آکواریوم و همچنین تمیز کردن سطح تخته سنگ مسطح خواهند کرد. ماهی ماده بر روی سنگ صاف تخمریزی کرده و ماهی نر تخم ها را بارور می کند. این عمل ممکن است ساعت ها به طول بیانجامد و بهتر است که در این زمان با نزدیک شدن به آکواریوم موجب استرس ماهی ها نشوید. پس از اتمام تخمریزی، مولدین با همکاری همدیگر از تخم ها مراقبت می کنند و با حرکت بر روی سطح تخم ها موجب ایجاد جریانی ملایم و ایجاد تهویه بر روی تخم ها می گردند. جالب است بدانید که ماهی ماده در این مراقبت نقش بیشتری نسبت به ماهی نر ایفا می کند.
تخم های ماهی اسکار پس از دو الی سه روز هتچ شده و لارو ها از تخم خارج می شوند. نوزادان ماهی اسکار تا روز دوم یا سوم بعد از خروج از تخم هیچ گونه حس شنوایی، بینایی و … ندارند و نیاز به مراقبت شدید والدین خواهند داشت. در این دوران نوزادان بر روی سنگ صاف چسبیده و حرکت موثری نخواهند داشت. پس از آن به مرور قادر به اندکی حرکت کردن خواهند بود و از سطح سنگ فاصله می گیرند. در روزهای 5 الی 10 روز، لارو ها توسط والدین به حفره های ایجاد شده در بستر آکواریوم منتقل و در کنار هم جمع آوری می شوند. پس از گذشت ده روز از تولد، نوزادان قادر به شنا کردن خواهند بود و در آکواریوم پراکنده می شوند. در این زمان لارو ها نیاز به تغذیه خواهند داشت. نوزاد میگوی آرتمیا بهترین غذا جهت تغذیه لارو ماهیان گوشتخوار همچون لارو اسکار است.
نویسنده و مترجم : سعید عالی پور