کت فیش اسپرت (common pleco)
کت اسپرت یا لجن خوار معمولی با نام های Hypostomus plecostomus، لجن خوار مکنده (suckermouth catfish)، ماهی جلبکخوار (algea eater) و لجن خوار معمولی(common pleco) یا پلاکو شناخته می شود. کت اسپرت از دسته کت فیش های زرهی است که این نامگذاری به علت جنس قسمت رویی بدن است که مانند زرهی سخت می باشد (قسمت زیرین بدن فاقد این جنس بوده و نرم است). این لجن خوار به عنوان ماهی خوراکی بسیار کم ارزش است و یا به طور کلی هیچ گونه ارزش تجاری جهت مصارف خوراکی ندارد. با این وجود ماهی بسیار محبوب و پرطرفداری در میان ماهیان آکواریومی است. کت اسپرت بومی مناطق آمریکای جنوبی است و به طور طبیعی در آب های کشورهای برزیل، گویاناس و ترینیداد و توباگو یافت می شود.
کت اسپرت عموما در آکواریوم های بزرگ مخصوص ماهیان گوشتخوار نگهداری می شود. اندازه این ماهی تا 50 سانتی متر می رسد و بین 10 الی 15 سال عمر می کند. وجود این ماهی در چنین آکواریوم هایی علاوه بر نظافت جلبک های بر روی شیشه و سطوح، موجب بهبود چرخه ازت می شود. دمای 22 تا 29 درجه سانتی گراد و پی هاش 6.5 تا 7.5 برای نگهداری از این ماهی مناسب است. این ماهی نسبت به سختی آب حساسیت چندانی ندارد و سختی آب تا 25 را تحمل می کند.
کت اسپرت موجودی همه چیز خوار است و در طبیعت با استفاده از دهان مکنده خود به اجسام چسبیده و از انواع جلبک ها، گیاهان و سخت پوستان آبزی تغذیه می کند. تغذیه این ماهی داخل آکواریوم وابستگی بسیار زیادی به سن و اندازه ماهی دارد. در اندازه های بزرگ، ماهی نیاز غذایی خود را از منابع گیاهی داخل آکواریوم و غذاهای به جا مانده در انتهای آکواریوم تامین می کند. اما در خصوص لجن خوار های کوچک لازم است که توجه غذایی ویژه ای اعمال گردد. استفاده از غذاهای مخصوص همچون پلیت های سنگین مخصوص کت فیش ها، کدو و خیار برش خورده جهت تغذیه این ماهی در اندازه کوچک لازم است. در غیر این صورت ماهی پس از چند روز لاغر شده و نهایتا تلف می گردد. کت اسپرت اغلب در شب ها تغذیه می کند و در طی روز در مکان هایی از آکواریوم پنهان می شود. البته این رفتار نسبی است و در آکواریوم هایی که ماهی احساس امنیت بیشتری داشته باشد، در طول روز نمایان خواهد شد و فعالیت خواهد داشت.
در خصوص تکثیر این ماهی اطلاعاتی زیادی در دسترس نیست و پرورش این ماهی داخل آکواریوم بسیار دشوار می باشد. کت اسپرت در طبیعت درون فضاهای غار مانند و بر روی سطوح صاف تخمریزی می کند. ماهی نر تا زمان خروج لارو ها از تخم، از آن ها محافظت می کند.
نگهداری کت فیش اسپرت در اندازه کوچک در آکواریوم های اجتماعی در کنار ماهیانی همچون سیچلاید های آفریقایی، انواع تترا و انواع گورامی امکان پذیر است. با افزایش جثه، ماهی مقداری پرخاشگر شده و مناسب نگهداری در کنار ماهیان گیاهخوار نخواهد بود. نگهداری این ماهی در اندازه بزرگ در کنار ماهیانی همچون اسکار، پرت، پنکوسی و انواع دیگر کتفیش های بزرگ امکان پذیر است.
نویسنده و مترجم: سعید عالی پور
